Hí Đề Bàn Thạch 戲題磐石 - Vương Duy

Nguyên tác           Dịch âm

戲題磐石             Hí Đề Bàn Thạch

可憐磐石臨泉水 Khả liên bàn thạch lâm tuyền thủy,
複有垂楊拂酒杯 Phục hữu thùy dương phất tửu bôi.
若道春風不解意 Nhược đạo xuân phong bất giải ý,
何因吹送落花來 Hà nhân xuy tống lạc hoa lai?

Dịch thơ:

Vui Vịnh Bàn Đá

Khá khen bàn đá bên bờ suối
Đã khiến thùy dương phẩy chén mời.
Nếu bảo gió xuân không chủ ý
Ai thổi hoa rơi đến đây chơi?

Con Cò
Lời bàn:

Đang ngồi chơi bên bờ suối thì một cành dương liễu chạm nhẹ vào ly rượu đặt trên bàn đá. Người thường không ai thèm để ý tới chuyện đó. Nhưng Vương Duy không đơn giản như vậy. Ông cho rằng bàn đá đã xui cành dương liễu phẩy tay mời rượu ông. Ông biện minh rằng: "Có một bông hoa vừa được gió thổi tới cạnh tôi. Nếu bảo rằng gió không hữu tình thì ai đã xui nó thổi hoa đến đây? Từ đó suy ra rằng nếu bàn đá không sai bảo thì sức mấy mà cành liễu phẩy nhẹ tay vào ly rượu để nhắc tôi uống!". 

Vương Duy có biệt danh là thi Phật nên tư tưởng rất cân bẳng giữa liễu, rượu và thơ. Ông bày rượu trên bàn đá, dưới cây liễu mà không uống. Mãi tới khi cành liễu phẩy tay mời, ông mới sực nhớ tới chén rượu mình đã rót từ lâu. Tuy nhiên, ông vẫn chưa uống vội! Dường như ông không rót rượu để uống mà rót để ngắm liễu trong lúc chờ nàng thơ.

***
Dịch nghĩa:

Bài Vui Bàn đá

Dễ thương thay bàn đá nhìn suối nước,
Lại có cành dương vuốt ve chén rượu.
Nếu bảo rằng gió xuân không hiểu ý,
Thì sao lại thổi đến một đoá hoa rụng.

Phỏng dịch thơ:

Khoái thay bàn đá bên khe nước
Thêm nữa cành dương vuốt chén quỳnh
Nếu bảo gió xuân không hiểu ý
Thì sao mang tặng cánh hoa xinh!

Lộc Bắc
***
Vui Vịnh Bàn Đá

Thích thay bàn đá kề bên suối
Liễu phẩy xui chi chạm chén mời
Nếu bảo gió xuân không ngó tới
Cớ gì mang lại cánh hoa rơi

Kim Oanh