Giảm Tự Mộc Lan Hoa 減字木蘭花 - Tần Quan

 

減字木蘭花 - 秦觀 Giảm Tự Mộc Lan Hoa - Tần Quan

天涯舊恨。 Thiên nhai cựu hận.

獨自淒涼人不問。 Độc tự thê lương nhân bất vấn.

欲見迴腸。 Dục kiến hồi trường.

斷盡金爐小篆香。 Đoạn tận kim lô tiểu triện hương.

黛蛾長斂。 Đại nga trường liễm.

任是春風吹不展。 Nhiệm thị xuân phong xuy bất triển.

困倚危樓。 Khốn ỷ nguy lâu.

過盡飛鴻字字愁。 Quá tận phi hồng tự tự sầu.

Chú Thích

1- Giảm tự mộc lan hoa減字木蘭花: Đoạn trên và đoạn dưới của từ bài Mộc lan hoa giảm đi mỗi đoạn 6 chữ, còn lại tổng cộng 44 chữ. Mỗi đoạn có 2 trắc vận và 2 bình vận. Cách luật:

X B X T trắc vận
X T X B B T T vận
X T B B bình vận
X T B B X T B vận

X B X T đổi trắc vận
X T X B B T T vận
X T B B đổi bình vận
X T B B X T B vận

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; vận: vần

2- Nhân bất vấn 人不問: không ai hỏi han tới.

3- Hồi Trường 迴腸: nội tâm bứt rứt không yên.

4- Kim lô 金爐: lò đốt hương, nhang bằng kim khí.

5- Triện hương 篆香: hương, nhang làm thành hình chữ thọ, chữ vạn của nhà Phật v.v.

6- Đại nga 黛蛾: chân mày của nữ giới.

7- Liễm 斂: nhíu mày.

8- Nhậm thị 任是: nhiệm bằng, cho dù.

9- Bất triển 不展: không vui, không thư thích.

10 Khốn 困 = khốn quyện困倦: mệt mỏi.

11- Nguy lâu 危樓: lầu cao.

12- Phi hồng 飛鴻: chim nhạn bay. Phi hồng tự 飛鴻字: đàn nhạn bay xếp thành hình đội như chữ nhất, nhị v.v. do đó đàn nhạn gọi là nhạn tự.

Dịch Nghĩa:

Ở xa quê hương trùng trùng mà hận cũ không quên.

Một mình chịu đựng buồn thảm thê lương không bạn bè hỏi thăm.

Muốn biết lòng tôi lo buồn bứt rứt ra sao.

(Thì nó như) cái lư vàng đã đốt hết khoanh hương vòng.

Đôi chân mày của mỹ nhân nhíu lại.

Cho dù gió xuân thổi cũng không làm tôi bình thản.

Mệt mỏi dựa lan can trên lầu cao.

Nhìn bao nhiêu đàn nhạn bay qua giống như những hàng chữ, đều là những chữ sầu.

Phỏng Dịch:

1/ Giảm Tự Mộc Lan Hoa - Muộn Phiền

Chân trời hờn dỗi.

Buồn bã cô đơn không bạn hỏi.

Muốn thấy tình trường.

Cháy tận lư vàng nén triện huơng.

Làn mi nhíu lại.

Dù có gió xuân không thấy đổi.

Buồn dựa lầu cao.

Chim nhạn từng đàn đếm nỗi sầu.

2 /Muộn Phiền

Chân trời hận cũ còn vương,

Không người thăm hỏi thê lương riêng mình.

Muốn xem phiền muộn tâm tình,

Lư vàng cháy tận tàn nhanh hương vòng.

Mỹ nhân nhíu chặt mi cong,

Dù xuân nổi gió cũng không tươi mầu.

Lan can dựa mỏi lầu cao,

Bao nhiêu đàn nhạn là bao chữ sầu.

HHD 

06-2021

Giảm Tự Mộc Lan Hoa – Sầu muộn

1-

Cuối trời hờn dỗi

Thê lương một mình, không ai hỏi

Muốn biết cõi lòng

Lư vàng chậm đốt đoạn hương vòng

Mày cong nhíu lại

Không giãn ra dù gió xuân thổi

Mệt dựa lầu cao

Nhìn thảy nhạn bay, chữ chữ sầu!

2-

Cuối trời hận cũ chưa quên

Một mình thê thảm thân quen hững hờ

Muốn hay lòng dạ buồn lo

Lư vàng chậm đốt quanh co hương vòng

Mỹ nhân mày nhíu, mi cong

Gió xuân thổi gắt dãn không chút nào

Dựa rào mệt mỏi lầu cao

Nhạn bay thành chữ, biết bao chữ sầu!

Lộc Bắc 

 Aug23

***

Ngổn Ngang

Quê xa hận cũ nào nguôi

Bạn bè chẳng viếng ngậm ngùi thở than

Biết chăng lòng dạ ngổn ngang

Lư vàng cháy lụn tợ nhang cuộn vòng

Mỹ nhân nhíu đôi mày cong

Gió xuân đưa đến đây không an nhàn

Lầu cao mỏi tựa lan can

Sầu bao nhiêu chữ nhạn mang bao sầu

Kim Oanh