Thơ Tranh: Xuân Tứ 春思 - Lý Bạch - Dịch Thơ: Con Cò

  

Cổ Thi: Lý Bạch
Dịch Thơ: Con Cò
Thơ Tranh: Kim Oanh

Bả Tửu Vấn Nguyệt 把酒問月 - Lý Bạch (Thịnh Đường)

  

把酒問月

青天有月來幾時，
我今停杯一問之。
人攀明月不可得，
月行卻與人相隨。
皎如飛鏡臨丹闕，
綠煙滅盡清輝發。
但見宵從海上來，
寧知曉向雲間沒。
白兔搗藥秋復春，
嫦娥孤棲與誰鄰。
今人不見古時月，
今月曾經照古人。
古人今人若流水，
共看明月皆如此。
唯願當歌對酒時，
月光常照金樽裡。

Bả Tửu Vấn Nguyệt

Thanh thiên hữu nguyệt lai kỷ thì,
Ngã kim đình bôi nhất vấn chi!
Nhân phan minh nguyệt bất khả đắc,
Nguyệt hành khước dữ nhân tương tuỳ.
Kiểu như phi kính lâm đan khuyết,
Lục yên diệt tận thanh huy phát
Đãn kiến tiêu tòng hải thượng lai,
Ninh tri hiểu hướng vân gian một.
Bạch thố đảo dược thu phục xuân,
Thường nga cô thê dữ thuỳ lân.
Kim nhân bất kiến cổ thì nguyệt,
Kim nguyệt tằng kinh chiếu cổ nhân.
Cổ nhân kim nhân nhược lưu thuỷ,
Cộng khan minh nguyệt giai như thử.
Duy nguyện đương ca đối tửu thì,
Nguyệt quang thường chiếu kim tôn lý.

Dịch nghĩa

Nâng Chén Rượu Hỏi Trăng

Trời xanh có vầng trăng đã bao lâu rồi?
Nay ta ngừng chén hỏi trăng đây!
Người thường không thể vin với được vầng trăng sáng,
Trăng đi đâu thì vẫn cứ theo người.
Ánh sáng trắng như gương vút tận cửa son,
Khói biếc tan đi hết, để lộ vẻ trong trẻo lan tỏa ra.
Chỉ thấy ban đêm trăng từ biển tới,
Nào hay sớm lại tan biến giữa trời mây.
Thỏ trắng giã thuốc mãi thu rồi lại xuân,
Thường Nga lẻ loi cùng ai bầu bạn?
Người ngày nay không thấy bóng trăng xưa.
Trăng nay thì đã từng soi người xưa.
Người xưa nay tựa như giòng nước chảy,
Cùng ngắm vầng trăng sáng như vậy đó.
Chỉ mong trong lúc ca say trước cuộc rượu,
Ánh trăng cứ mãi sáng soi vào chén vàng.

Dịch Thơ:

Nâng Chén  Hỏi Trăng

Trời xanh có nguyệt đã bao lâu
Nay tớ dừng ly hỏi mấy câu
Người vịn sáng trăng đâu dễ được
Người đi, trăng vẫn dõi theo sau

Sáng như gương vút tận cung khuyết
Rạng rỡ khi tan làn khói biếc
Chỉ thấy ban đêm từ biển về
Nào hay ban sớm mây che biệt

Thỏ trắng cối chày thu lại xuân
Hằng Nga giường vắng chẳng ai gần
Người nay đâu thấy trăng thời cũ
Người cũ, trăng nay chiếu sáng ngần.

Người cũ, người nay như nước chảy
Cùng xem trăng sáng y như vậy
Chỉ mong đương hát rượu ngà say
Trăng chiếu chén vàng luôn lộng lẫy

Lộc Bắc
Sept24
***
Nâng Chén Hỏi Trăng

Trời xanh trăng có bao lâu
Đây dừng chén hỏi đôi câu trăng này
Người trần chẳng thể với tay
Trăng đi đâu vẫn loay hoay theo người
Như gương sáng cửa son tươi
Khói biếc tan biến ánh ngời trắng trong
Đêm trăng từ biển mênh mông
Nào hay sáng khuất vào lòng mây trôi
Thỏ giã thuốc, thu, xuân rồi

Hằng Nga đơn bóng bồi hồi cùng ai

Trăng xưa giờ đã phôi phai

Cố nhân trăng vẫn mãi hoài nhớ nhau
Xưa nay dòng chảy tuôn trào
Chung ngắm trăng sáng tâm đầu được chăng
Chỉ mong cuộc rượu cùng trăng
Ly vàng vẫn ánh trăng vằng vặc soi.

Kim Oanh

Trung Thu 16.9.2024

Quê Xưa

Đọc thơ tiền bối, Quên Đi thấy một dạng thơ Đường rất đặc biệt Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng Đài của Lý Bạch. Quên Đi rất thích thú đã làm 1 bài thơ theo dạng này. Mời các anh chị cùng xướng họa chung vui.

Thân mến

Quên Đi

Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng Đài

Phượng hoàng đài thượng phượng hoàng du

Phượng khứ đài không giang tự lưu

Ngô cung hoa thảo mai u kính

Tấn đại y quan thành cổ khâu

Tam sơn bán lạc thanh thiên ngoại

Nhị thủy trung phân bạch lộ châu

Tổng vị phù vân năng tế nhật

Trường an bất kiến sử nhân sầu

Lý Bạch

***

Bài Xướng:

Quê Xưa

Đây con đường đất mảnh vườn xưa

Ẩn hiện xa xa mấy rặng dừa

Quê nghèo mái lá đìu hiu vắng

Xóm nhỏ lều tranh rải rác thưa

Cây rơm chỗ đó đêm trăng giỡn

Bến nước nơi này nghịch nắng trưa

Cảnh cũ còn vương trong ký ức

Tình quê thắm thiết nói sao vừa.

Quên Đi

***

Các Bài Họa:

1/ Quê Xưa

Cái Răng, Ba Láng, Vàm Xáng, Phong Điền,

Rau Răm, Rạch Chiết nối liền Miểu Ông...

Lộ đá trên vàm Ba Láng xưa,

Có cây me dáng lẫn bờ dừa .

Rạch Chiết lơ thơ chùa lá vắng,

Rau Răm lác đác bóng người thưa .

Trôi nổi lục bình theo nước lớn,

Bồng bềnh ba lá vớt bèo trưa.

Miểu Ông lẫn khuất hoàng hôn xuống,

Bát ngát hồn quê nhớ chẳng vừa!

2/ Quê Nay

Bờ - Kè Ba Láng hết như xưa,

Đường đúc khang trang vắng bóng dừa.

Rau Răm nhà máy người không vắng,

Rạch Chiết chùa xây khách chẳng thưa.

Bên vàm tấp nập dù chưa sáng,

Phía vịnh xôn xao mặc xế trưa.

Chợ nổi Cái Răng ồn sóng nước...

Miểu Ông khách viếng nói sao vừa!

Đỗ Chiêu Đức

07-02-2023

***

Đất Tổ

Dọc lộ Ông Bang vẫn lối xưa

Xa trông thẳng tắp những tàng dừa

Dăm nóc nhà tranh xơ xác vắng

Bờ đê lắm đoạn hắt hiu thưa

Khóm trúc trầm mình sương buổi sáng

Cây rơm hương ngạt nắng ban trưa

Lê Như vuông mộ đìu hiu gió

Hình bóng gia tiên chợt thoáng vừa

Kim Phượng

***
Trường Xưa 

Trường làng tôi học thuở ngày xưa

Trước cổng chơ vơ mấy ngọn dừa

Hàng hiên mái ngói rêu phong cũ

Lớp bảng ghế bàn lỏng chỏng thưa

Dăm ba trẻ đến từ mờ sớm

Một ít thầy về tận xế trưa

Thương lắm làm sao quên được nhỉ?

Kỷ niệm ngây thơ nhớ chẳng vừa

songquang

20230704

***

Ký Ức Tìm Về...

Quê cũ tìm về nhớ chuyện xưa
Bao nhiêu kỷ niệm dưới hàng dừa
Vườn vắng tiêu điều trơ trụi gốc
Nhà hoang xơ xác mái lưa thưa
Bụi chuối ba trồng từ buổi sáng
Dây trầu má dựng lúc ban trưa
Thế rồi Người đã ra đi mãi
Ký ức buồn ôi giọt lệ vừa…

Kim Oanh

***

Bài Cảm Tác:

Tình Quê Hương

Đà Nẵng Hoà Vang Cẩm Lệ xưa…

Hội An Vĩnh Điện bến sông dừa

Khái Đông hang động Hành Sơn vắng

Non Nước chùa Thiêng khách khứa thưa

Bến Mía Sông Hàn mưa phố sớm

Bạch Đằng đô hội gió thu trưa

Bình Khuê Cẩm dại khờ còn bé

Nhớ mãi tình quê biết mấy vừa

Mai Xuân Thanh

San Francisco July 04, 2023

Một dạng thơ Đường rất đặc biệt. Xin mời Độc giả xem bài viết:

Một Luật Niêm Thú Vị - Huỳnh Hữu Đức

Tử Dạ Tứ Thời Ca 子夜四時歌 - Lý Bạch

 

子夜四時歌 Tử Dạ Tứ Thời Ca 

Thu Ca

Trường An nhất phiến nguyệt
Vạn hộ đảo y thanh
Thu phong xuy bất tận
Tổng thị Ngọc quan tình
Hà nhật bình Hồ lỗ
Lương nhân bãi viễn chinh

李白 Lý Bạch

Thu Ca: Trường An vằng vặc một vầng trăng sáng / Nhà nhà vang dội tiếng chầy giặt áo lạnh cho mùa đông sắp tới/ Gió thu thổi về lồng lộng không cùng / Như đưa tiễn tình ai ra mãi ngoài biên ải xa / Biết có ngày nào dẹp yên được giặc dữ / Cho chàng thôi chuyện chiến chinh để trở về nhà với thiếp.  

Thu Ca

Trường An một vầng trăng 
Tiếng chầy giặt rộn ràng
Gió thu thổi da diết 
Xót người ngoài ải quan 
Bao giờ yên giặc dữ 
Cho thiếp thôi nhớ chàng. 

Phạm Khắc Trí 

 05/12/2016
***
Các Bài Dịch Khác:
Thu Ca

Đêm Trường An trăng khuya một mảnh
Tiếng chày đêm lanh lảnh tư bề 
Gió thu hiu hắt lê thê
Nhớ nhung man mác sầu về Ngọc Quan 
Bao giờ Hồ giặc dẹp tan
Chiến chinh thôi hết để chàng bên em 

Mai Lộc
***
Khúc Ca Mùa Thu 

Trường An vằng vặc trăng soi
Tiếng chày giặt áo đầy vơi rộn ràng
Gió thu vi vút theo sang
Tiễn người chinh chiến dặm ngàn ải xa
Mong ngày non nước thái hoà
Chàng về với thiếp lệ nhoà yêu thương.

Phương Hà
***
Dịch Nghĩa: Thu Ca

Mảnh trăng mọc trên Trường An
Tiếng đập áo vang lên khắp muôn nhà
Gió mùa thu thổi không ngừng
Tất cả tình thương đều hướng về Ngọc Môn quan
Biết ngày nào dẹp xong giặc Hồ
Để chồng tôi không phải đi chinh chiến xa xôi.

Ghi chú:
良人 Lương Nhân: tiếng dùng cho người vợ gọi chồng

Dịch Thơ: Thu Ca

Vành trăng chiếu rọi Trường An
Tiếng chày giặt áo dậy vang mọi nhà
Gió thu chẳng ngớt rên la
Ngóng miền quan ải thiết tha bao tình
Giặc Hồ đến lúc nào bình
Để chàng thoát cảnh chiến chinh dặm ngàn

Quên Đi
***
Thu Ca

Trường An trăng mọc lên cao,
Chày khuya giặt áo vọng vào nhà ta.
Thu phong lướt thướt thổi qua,
Thương người biên ải xót xa nặng tình.
Giặc hồ xâm lược điêu linh,
Mong chồng, tàn cuộc chiến chinh, trở về!

Mai Xuân Thanh
***

Thu Ca

Vầng trăng lơ lững Trường An

Tiếng chày giã  gạo vang vang mọi nhà

Gió thu ào ạt thổi qua

Thương người quan ải dặm xa xót lòng

Giặc Hồ gieo rắc non sông

Mau tàn cuộc chiến người mong trở về

Kim Oanh

Thu Phong Từ 秋風詞 - Lý Bạch

Nhớ đến bạn bè, những lúc cùng nhau bên túi thơ bầu rượu, tinh cảm thật tràn đầy vui vẽ. Nay giữa đêm thu trăng sáng, cơn gió thu lành lạnh, một mình trong đêm trăng vắng, Lý Bạch càng thấy lòng cơ đơn, nhung nhớ.

秋風詞

秋風清， 

秋月明。 

落葉聚還散， 

寒鴉棲復驚。 

相思相見知何日， 

此時此夜難為情

李白 

Thu Phong Từ

Thu phong thanh, 

Thu nguyệt minh. 

Lạc diệp tụ hoàn tán, 

Hàn nha thê phục kinh. 

Tương tư, tương kiến tri hà nhật ? 

Thử thì thử dạ nan vi tình..

Lý Bạch

***

Dịch Nghĩa: 

Gió Thu

Gió thu trong

Trăng thu sáng

Lá rụng lúc tụ lại lúc phân tán

( Ý nói các Bạn già dầu gặp nhau rồi cũng chia tay)

Quạ đậu trên cành thấy lạnh phải rùng mình

(Lui về ẩn dật cũng cảm thấy đơn độc quạnh vắng)

Nhớ nhau không biết đến ngày nào mới gặp 

Giờ này đêm ấy tình cảm thật khó tả. 

Dịch Thơ:

Gió thu trong,

Đêm thu sáng,

Lá rụng, đùa xào xạc,

Quạ ngủ, lạnh giựt mình

Nhớ nhau không biết ngày nào gặp,

Đêm dài trăn trở xiết bao tình.

Phạm Khắc Trí

***

Gió Thu

Gió thu lành

Trăng thu thanh

Người đến rồi cũng đi

Cô đơn càng thêm lạnh

Nhớ nhau gặp lại chẳng biết ngày

Giờ nầy đêm ấy thiết tha thay 

Quên Đi

*** 

Gió Thu

Gió thu trong

Trăng thu sáng

Người đến rồi người xa

Cô đơn thêm lạnh giá

Nhớ nhau biết khi nào gặp lại

Giờ này đêm ấy lòng khó tả.

Kim Oanh 

***

Lời Từ Gió Thu

Gió thu hiu hắt lạnh lùng, 

Trăng thu vằng vặc khắp cùng không gian. 

Lá rơi như tụ lại tan, 

Qụa kêu đêm lạnh xua tan giấc hồ. 

Nhớ nhau, gặp lại bao giờ? 

Đêm nầy lúc ấy ngẩn ngơ bao tình! 

Đỗ Chiêu Đức 

***

Gió Thu Cảm

Gió Thu trong,thổi nghe mát lạnh

Trăng Thu lành,khiến chạnh lòng ta

Bạn già lúc đến lúc xa

Nỗi cô đơn ấy xót xa lạnh lùng

Biết khi nao trùng phùng gặp lại?

Giữa đêm nầy khoắc khoải khôn nguôi

Canh Thu luống những ngậm ngùi

Lòng đây khó tả buồn vui bây giờ

songquang 

***

Gió Thu

Gió thu mát
Trăng thu thanh
Đã gặp sao đành xa
Một mình thêm quạnh vắng
Biết bao giờ được trông thấy nhau
Nhớ đêm ấy càng xao xuyến lòng

Kim Phượng 

***

Gió Mùa Thu...

Thu gió hồ trong nghe mát mẻ

Thu trăng vằng vặc khỏe bình an

Cây vàng lá rụng hợp tan

Thân cao niên tủi chứa chan lệ nhòa

Quạ đậu cành cao nghe giá lạnh

Thương thân mình lòng chạnh chia tay

Nhớ nhau giáp mặt đợi ngày

Đêm nào giờ ấy mới hay nặng tình...

Mai Xuân Thanh

Ngày 19/06/2020

***

Gió Thu

1/

Gió thu nhẹ

Trăng thu sáng

Lá thu rơi tụ tán

Quạ đậu lạnh cồn cào 

Mơ nhiều nhớ lắm ngày nao gặp?

Giờ này đêm ấy hỏi tình sao? 

2/

Đêm thu gió nhẹ lùa qua

Thu không rọi ánh trăng tà thanh tao

Lá thu tụ tán lao xao 

Đàn chim quạ đậu lạnh dao cắt lòng

Nhớ thương có sẽ tương phùng?

Giờ này đêm ấy có mong vẹn tình?

Mai Thắng

200622

XuânTứ 春思 - Lý Bạch

XuânTứ là tựa của một bài thơ xuân trong phần thơ Nhạc Phủ của Thi Tiên Lý Bạch. Bài thơ diễn tả nỗi lòng nhớ nhung tha thiết của một nàng cô phụ đang mõi mắt chờ đợi bóng phu quân lãng tử lạc phách giang hồ nhớ ngày trở lại, và sự kiên trinh trong mõi mòn chờ đợi của người cô phụ trông chồng. Lời thơ mộc mạc chất phác, ý tình chân thật tự nhiên như một khúc dân ca.

春思               XuânTứ 

燕草如碧絲   Yên thảo như bích ty,

秦桑低綠枝   Tần tang đê lục chi.

當君懷歸日   Đương quân hoài quy nhật,

是妾斷腸時  Thị thiếp đoạn trường thì

春風不相識  Xuân phong bất tương thức,

何事入羅幃? Hà sự nhập la vi!?

李白                Lý Bạch.

***

Dịch Nghĩa:

Cỏ đất Yên đã xanh mơn mởn như tơ, dâu tầm ăn đất Tần cũng xanh om cả cành lá.( Mùa xuân đã đến rồi đó!). Cái ngày mà chàng nhớ đến để quay trở về quê cũ, cũng chính là lúc thiếp đã nhớ nhung chàng mà đứt từng đoạn ruột ra rồi!. Gió xuân kia chẳng hề quen biết, sao lại phe phẩy thổi vào màn thiếp mà chi vậy!? ( Bộ muốn trêu ngươi người cô phụ phòng không hay sao? Thiếp chặc lòng chặc dạ lắm chớ bộ!).

(Thư pháp của Đỗ Chiêu Đức)

Diễn Nôm:

Cỏ Yên như tơ xanh biếc

Dâu tằm mơn mởn cành xanh

Khi chàng nhớ ngày trở lại

Thiếp đà ruột đứt từng canh

Gió xuân chẳng hề quen biết

Cớ sao hây hẩy trong mành !?

Lục bát:

Cỏ Yên xanh biếc như tơ,

Dâu tằm mơn mởn lửng lờ cành xa

Ngày chàng mong trở lại nhà

Thiếp đà đứt ruột xót xa nhớ chàng

Gió xuân chẳng biết ngỡ ngàng

Sao còn mơn trớn vào màn thiếp chi ?!

Đỗ Chiêu Đức

***

Bài Dịch: Ý Xuân

Cỏ Yên xanh biếc mượt mà
Dâu Tần óng ả nõn nà vươn xa
Phải chăng chàng ngóng nhớ nhà
Phần thiếp đau thắt lòng da diết chờ
Gió xuân chẳng biết ơ hờ
Hà chi phe phẩy màn tơ khuê phòng?!

Kim Oanh
Xuân Canh Tý 2020

***

Xuân Cảm Động

Cỏ Yên biêng biếc tựa như tơ
Dáng đứng Tần dâu thấp hững hờ
Xót dạ chàng mong hoài giấc mộng
Đau lòng thiếp đợi mãi cơn mơ
Gió xuân mới lạ, đâu quen biết
Sao động phòng khuê phe phẩy chờ?

Mai Xuân Thanh
Ngày 28/01/2020

Oán Tình 怨情 - Lý Bạch​

怨情                Oán Tình

美人捲珠簾， Mỹ nhân quyển châu liêm
深坐顰蛾眉。 Thâm toạ tần nga my.
但見淚痕濕， Đãn kiến lệ ngân thấp,
不知心恨誰。 Bất tri tâm hận thuỳ.

李白                 Lý Bạch​
***
Dịch nghĩa:

Người đẹp cuốn chiếc rèm ngọc,
Ngồi thật lâu, ủ rũ mày ngài.
Chỉ thấy nước mắt đẫm ướt,
Không biết lòng nàng đang giận ai đây.

Oán Hận Tình

Người đẹp nâng rèm châu
Mày ngài ủ rũ lâu
Hai hàng nước mắt đẫm,
Ai khiến nàng u sầu?

Lạc Thủy Ðỗ Quý Bái
***
Các Bài Dịch Khác: 
Oán Tình

Mỹ nhân cuốn bức rèm châu
Mày ngài ủ rũ chìm sâu lặng buồn
Chỉ thấy lệ đẫm mi tuôn
Chẳng hay lòng đấy tủi hờn vì ai?

Kim Oanh
***
1/ Trách Tình

Người đẹp vén rèm trai
Ngồi lâu rũ nét ngài
Càng thêm rõ vết lệ
Nào biết oán hờn ai?

2/ Oán Tình

Người đẹp cuốn rèm châu
Nhíu mày lộ nét sầu
Má loan vệt nước mắt
Hờn tủi đến từ đâu?

Phí Minh Tâm
***
Resentment

The pretty maid rolls up the bead curtain
She waits in vain and knits her eyebrows
Trace of wet tears still shows
It's not known who causes her heart pain.

Li Bai

Ức Đông Sơn 憶東山 - Lý Bạch

Ðã lâu không về Ðông Sơn (hay quê nhà) / Nơi có động tường vi (hay mai vàng nở muộn) vào cuối xuân đầu hạ / Vào một đêm trăng không trăng mây trắng đầy trời / Còn không vầng trăng xưa dẫn lối tôi về?

Đêm Trăng Nhớ Nhà

PKT - Mây Tần 2013

1/

Quê nhà lâu trở lại 

Mai nở đã bao mùa 

Mây trắng trời phiêu lãng 

Trăng nào rụng lối xưa?

2/
Nhà lâu không về lại
Tường Vi đã bao mùa
Mây trời trôi bàng bạc
Trăng buồn giãi thềm xưa?

Phạm Khắc Trí 

02/28/2017

***

Lâu rồi không ghé Đông Sơn
Tường Vi mấy độ giăng buồn nở hoa
Mây trôi bàng bạc phương xa
Ánh trăng đi lạc vào nhà ai đây

Trầm Vân

***

憶東山其一 Ức Đông Sơn Kỳ 1 

李白 Lý Bạch 

不向東山久， Bất hướng Đông Sơn cửu 

薔薇幾度花。 Tường vi kỷ độ hoa 

白雲還自散， Bạch vân hoàn tự tán 

明月落誰家。 Minh nguyệt lạc thùy gia 

Dịch nghĩa

Nhớ Đông Sơn 

Đã lâu rồi không đến Đông Sơn

Hoa Tường Vi đã nở mấy lần? 

Mây trắng lại tự tan ra 

Trăng sáng rụng xuống nhà nào? 

Dịch Thơ

1/

Đông Sơn xa cách lâu rồi

Tường Vi mấy lượt đâm chồi ra hoa

Mây khi hợp lúc rời xa

Vầng trăng trong sáng ghé nhà ai đây.

2/

Lâu rồi chưa trở lại Đông Sơn

Bao lượt Tường Vi ong bướm vờn

Mây trắng lang thang đi khắp nẻo

Nhà ai thắp sáng ánh trăng đơn.

3/

Quê cũ quá xa vời

Tường Vi mấy lượt rơi

Mây kia còn lạc lối

Trăng ghé nhà ai chơi.

Quên Đi

*** 

憶東山             Ức Đông Sơn

不向東山久， Bất hướng Đông sơn cữu,

薔薇幾度花？ Tường vi kỷ độ hoa?

白雲還自散， Bạch vân hoàn tự tán,

明月落誰家？ Minh nguyệt lạc thùy gia?

李白                Lý Bạch.

CHÚ THÍCH:

1. HƯỚNG: Danh từ là Phương hướng. Động Từ là Quay về phía nào đó, là Trông ngóng. BẤT HƯỚNG: Không có đi về hướng nào đó.

2. ĐỘ : là Lần, là Lượt. là Niên độ : Mỗi năm một lần. KỶ ĐỘ là Mấy lần , Mấy lượt, là Mấy năm trời rồi.

3. HOÀN: Động từ là Trả trở lại. Trạng Từ là Vẫn, Vẫn còn. Trong bài thơ là Trạng từ.

4. LẠC: là Rơi, Rụng. Ở trong bài thơ có nghĩa là Lặn .

Dịch nghĩa

Nhớ Đông Sơn

Đã lâu lắm rồi, không có về thăm lại Đông Sơn. Không biết là hoa tường vi đã mấy lần tàn rồi lại nở?. Không biết là, mây trắng có còn tự mình tan biến trên bầu trời Đông Sơn không, và đêm nay, vầng trăng sáng kia sẽ rụng xuống nhà của ai đây?!

Có tài liệu cho rằng Đông Sơn ở đây là chỗ ở của danh tướng Tạ An, nơi Lý Bạch đã từng 3 lần đến và làm cả thảy 15 bài thơ.

Đông Sơn có Tường Vi Động, có Bạch Vân Hiên và Minh Nguyệt Đường, cho nên bài thơ trên còn có ý nghĩa song quan như sau: 

Đã lâu lắm chưa về thăm lại Tường Vi Động của Đông Sơn, không biết là hoa ở đó đã tàn nở được mấy lần rồi?. Không biết mây ở Bạch Vân Hiên có còn tự mình tan biến, và trăng ở Minh Nguyệt Đường đêm nay rụng xuống nhà của ai đây?!

Diễn Nôm:

Nhớ Đông Sơn

Đông Sơn lâu không đến,

Mấy độ tường vi phai?

Mây trắng còn tan biến,

Trăng vàng rụng nhà ai?!

Lục bát:

Đông Sơn lâu quá không qua,

Tường vi mấy độ hoa đà phôi phai?

Ngẩn ngơ mây trắng còn bay,

Trăng vàng rụng xuống nhà ai đêm này?!

Đỗ Chiêu Đức. 

***

Các Bài Dịch khác:

Nhớ Đông Sơn

( 1 )

Đông Sơn giã biệt lâu rồi

Tường vi năm cũ còn cười trước sân?

Mây trời tản mác bao lần 

Nhà ai ngập bóng trăng vàng đêm nay?

( 2 )

Đông Sơn đã cách xa

Tường vi mấy độ hoa?

Mây trời còn tản mác

Trăng có rụng hiên nhà?

( 3 )

Đông Sơn cách biệt đã lâu rồi

Bao độ tường vi nở rạng ngời?

Mây trắng vẫn còn đang tản mác

Nhà ai trăng xuống ngõ thăm người?

( 4 )

Đông Sơn đã từ lâu cách biệt

Tường vi xưa mấy dịp đơm hoa?

Mây còn tản mác trời xa 

Trăng vàng rơi xuống hiên nhà của ai?

Phương Hà phỏng dịch

***

Đông Sơn Nhớ Lại

1) Lâu rồi không ghé Đông Sơn

Tường vi mấy độ đẹp hơn...hoa tàn

Vân Hiên mây trắng hợp tan

Nguyệt Đường đêm rụng trăng vàng nhà ai !

2) Nhớ lại Đông Sơn lâu chẵng ghé

Thăm Tường Vi đẹp đẻ đổi thay

Hợp tan gió nhẹ mây bay

Nhà ai trăng rụng đêm nay ánh vàng

3) Đông Sơn không ghé lại

Mấy độ hoa Tường Vi

Mây trời còn tan hợp

Trăng rụng nhà ai đi ...!

Mai Xuân Thanh

Ngày 01 tháng 03 năm 2017

***

Nhớ Đông Sơn 

Cách biệt Đông Sơn chưa trở lại

Tường Vi mấy lượt nhụy tàn phai

Mây kia lờ lững dần tan tụ

Trăng sáng sân nhà nhà của ai

Kim Phượng

***

Nhớ Sơn Đông

Chưa về thăm lại non Đông

Tường Vi năm cũ trổ bông bao lần

Mây bay man mác tan dần

Nhà ai vàng ánh một vầng trăng soi?

Kim Oanh

Tống Hữu Nhân - 送友人 - Lý Bạch (701 - 762)

Tống Hữu Nhân

Thanh sơn hoành bắc quách
Bạch thủy nhiễu đông thành
Thử địa nhất vi biệt
Cô bồng vạn lý chinh
Phù vân du tử ý
Lạc nhật cố nhân tình
Huy thủ tự tư khứ
Tiêu tiêu ban mã minh

Lý Bạch

* * *
Dịch Xuôi : Tiễn Bạn

Dãy núi xanh chắn ngang vòng tường ngoài thành mặt bắc
Dòng sông trắng bao quanh thành ở mặt đông
Từ một lần chia tay nhau ở chốn này
Chiếc thân rồi như sợi cỏ bồng lang bạt ngoài ngàn dặm xa
Lòng người đi như mây trời phiêu lãng đây đó
Tình bạn cũ theo nhau như ánh nắng tà lưu luyến vấn vương
Vẫy tay chào từ đây ta xa nhau
Tiếng ngựa lìa đàn kêu nghe thê thiết

Tiễn Bạn
Mỗi chữ, mỗi tình, tình tôi, gửi người

Núi xanh ngoài quách bắc,
Sông trắng quanh thành đông.
Từ một lần chia cách ,
Là muôn dặm cỏ bồng.
Người đi mây tối nổi ,
Bạn cũ nắng chiều vương.
Tay vẫy chào từ biệt ,
Ngựa kêu nghe xé lòng.

Seeing Off A Friend
Red Pine - Poems Of The Masters

Dark hills stretch beyond the north rampart
Clear water circles the city's east wall
From this place where farewell begins
A tumbleweed leaves on a thousand-mile journey
Drifting clouds in a traveler's thought
The setting sun in an old friend's heart
As we wave and say goodbye
Our parting horses neigh

Phạm Khắc Trí

31/05/2014

* * *

Thầy kính mến

Em xin cảm ơm thầy cho em được tiếp nối dòng thơ của thầy giảng dịch

Kính chúc thầy cuối tuần vui khoẻ

Em Kim Oanh

Tiễn Bạn

Thành bắc núi xanh bao bọc

Vòng quanh sông trắng chảy dọc mặt đông

Chốn này từ biệt đôi lòng

Chiếc thân như sợi cỏ bồng bềnh trôi

Ngàn trùng phiêu lãng mây trời

Luyến lưu vương vấn bạn tôi chiều tà

Chia tay từ tạ…biệt xa

Thê lương ngựa hí kêu ca xé lòng

Kim Oanh

1/6/2014

* * *

送友人             TỐNG HỮU NHÂN

青山橫北郭， Thanh sơn hoành bắc quách,
白水繞東城。 Bạch thủy nhiễu đông thành.
此地一為別， Thử địa nhất vi biệt,
孤蓬萬里征。 Cô bồng vạn lý chinh.
浮雲游子意， Phù vân du tử ý,
落日故人情。 Lạc nhật cố nhân tình.
揮手自茲去， Huy thủ tự tư khứ,
蕭蕭班馬鳴。 Tiêu tiêu ban mã minh.
李白                 Lý Bạch.

Chú Thích:

Hoành: là Ngang. Ở đây được sử dụng như Động Từ, có nghĩa là : Nằm Vắt Ngang.

Nhiễu: là Vòng quanh, uốn quanh. 

Cô Bồng: Cỏ Bồng, là loại cỏ nhẹ, khi khô thì bay theo gió, nên Cô Bồng là Cọng cỏ Bồng lẻ loi, cô độc.

Tiêu Tiêu: Diễn tả tiếng ngưa hí một cách bi ai. Từ nầy lấy tích ở Kinh Thi, chương Xa Công, có câu " Tiêu Tiêu Mã Minh "蕭蕭馬鳴.

Ban Mã: Ở đây không phải là Ngựa Rằn, vì Ngựa Rằn là 斑馬( có bộ VĂN 文 ở giữa chữ Ban để chỉ Cái Vằn trên mình ngựa ). Còn đây là BAN MÃ 班馬, chữ Ban có bộ ĐAO 刂（刀） ở giữa để chỉ ý Tách rời ra, nên Ban Mã ở đây có nghĩa là : Ngựa Lìa Đàn.

Nghĩa Bài Thơ:

Dãy núi xanh nằm vắt ngang qua phía bắc của thành quách, và dòng nước trắng xóa thì uốn quanh phía đông thành. Chính nơi nầy, ta cùng bạn tiễn biệt nhau, bạn nhẹ nhàng bay bổng như cánh cỏ bồng cô đơn ra ngoài ngàn dặm. Đám mây trôi nổi dật dờ kia như ý của người du tử không biết sẽ đi về đâu, còn tình của ta đối với bạn thì như vầng kim ô sắp tắt mà ánh nắng còn lưu luyến mãi trên đồi. Vẫy tay nhau từ đây giã biệt, hai con ngựa như cũng cãm thông với nỗi buồn ly biệt của con người mà cất lên tiếng hí vang vang buồn bã.

Bài thơ nầy nổi tiếng bất hũ với 2 câu :

Phù vân du tử ý,
Lạc nhật cố nhân tình.

.... để chỉ sự lang bạc không định hướng của người du tử và tình cảm quyến luyến của cố nhân như ánh nắng chiều còn lưu luyến mãi với buổi hoàng hôn! 

Diễn Nôm: Tiễn Bạn

Núi xanh vòng phía bắc,
Nước chảy uốn thành đông.
Nơi đây ta giã biệt,
Ngàn dặm cánh cỏ bồng.
Phù vân ý du tử,
Nắng luyến tình cố nhân.
Vẫy tay nhau giã biệt,
Thê lương ngựa hí rân.
Lục bát :
Núi xanh vòng phía bắc thành,
Bên đông dòng nước uốn quanh lượn lờ.
Nơi nầy giả biệt bạn thơ,
Cỏ bồng vạn dặm,dật dờ biết đâu.
Ý người mây trắng ngàn thâu,
Tình tôi quyến luyến nghe sầu hoàng hôn.
Vẫy tay giả biệt chiều hôm,
Thê lương tiếng ngựa buồn buồn hí vang!

Đỗ Chiêu Đức
* * *

Thưa Thầy và các bạn,

Phương Hà đọc bài TỐNG HỮU NHÂN do Thầy gởi đến và được anh Chiêu Đức diễn giải tỉ mỉ, cảm thấy thật cảm phục. PH cố gắng dịch mà không sao diễn tả được một phần cái hay của nguyên tác và cũng rất khó bám sát với nguyên tác. .Sửa tới sửa lui vẫn chưa ưng ý, PH đành gởi bài phỏng dịch này đến Thầy và các bạn, mong được góp ý cho hoàn thiện hơn. Xin cám ơn Thầy và các bạn:

Bài phỏng dịch

I-Thơ Đường luật: Tiễn Bạn

Xanh xanh núi chắn ngang thành bắc
Trắng xóa sông nằm ôm phía đông
Kẻ ở phương trời, lòng quyến luyến
Người theo cánh gió, ý phiêu bồng
Mây trôi, bạn tiếp đời lang bạt
Chiều xuống, ta ôm nỗi nhớ nhung
Giã biệt nhau đây, sầu chất ngất
Thê lương, ngựa hí giọng trầm ngân...

Phương Hà

II- Thơ Ngũ ngôn: Tiễn Bạn

Thành bắc, chắn núi xanh
Phía đông, lượn sông trắng
Nơi đây từ biệt bạn
Nhẹ xa như cỏ bồng
Người đi, bước phân vân
Kẻ ở, tình quyến luyến
Chia tay, sầu dâng nghẹn
Ngựa hí, giọng buồn ngân.

Phương Hà

* * *
Em mong muốn theo chân Thầy và các Anh Chị. Em xin gửi đến Thầy và các Anh Chị
Kính chúc Thầy và các Anh Chị luôn tươi vui.
Kính mến
Kim Phượng

Tiễn Bạn

Non xanh một dãy xây thành bắc
Dòng nước lững lờ uốn lượn đông
Phiêu bạc bốn phương đời lữ khách
Lang thang ngàn dặm kiếp thân bồng
Lòng người trôi dạt như mây trắng
Tình bạn vấn vương tợ ráng hồng
Tay vẩy chào nhau người mỗi ngả
Lạc đàn tiếng ngựa não nùng trông

Kim Phượng