Tri Kỷ - Sáng Tác& Hát: Phạm Mạnh Quỳnh - Nhạc & Piano: Hoài Sa - Ca Sĩ: Mỹ Tâm

Sáng Tác& Hát: Phạm Mạnh Quỳnh
Nhạc & Piano: Hoài Sa
Ca Sĩ: Mỹ Tâm

Bay Tìm…

 

Ước mơ làm cánh chim
Vượt ngàn núi bay tìm
Nơi bình minh tươi sáng
Ấm áp cả buồng tim
Cùng chung một bầu trời
Như thuở mới đôi mươi!

Ước làm cánh chim di
Băng trùng khơi vạn lý
Tâm sự nỗi niềm riêng
Khối tình một loài chim
Mãi một đời bay tìm…
...Tìm hạnh phúc vô biên!

Kim Oanh
20.5.2024

Tri Kỷ Tìm Đâu...!

Tri kỷ là không hay có thật
Để với tận trời và lật biển lên
Ngóng tìm đỉnh núi chênh vênh
Hỏi mây chẳng nói mây bềnh bồng qua

Tri kỷ ngỡ gần hóa xa
Ôm trăng đối bóng đêm tà tỉ tê
Đèn trời thắp sáng lối về
Khấn xin lời nguyện hẹn thề sao băng

Tri kỷ có thấu hiểu chăng

Buồn vui an ủi vết hằn xóa tan
Đồng hành vượt bão tràng giang

Cuối dòng định mệnh dở dang... vẹn gìn

Vẽ lại hồi ức thuở mình

Tô thêm kỷ niệm trọn tình cho nhau

Nhủ thầm tri kỷ tìm đâu 

Đợi chờ ... chờ đến bao lâu vẫn chờ...!!!

Kim Oanh

17.5.2024

Linh Hồn Tôi - LM. Kim Long - LCĐ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - TGP Melbourne

Đại Hội Thánh Mẫu La Vang Melbourne 2013

Nhạc Sĩ: Hải Linh
Họp Ca:LCĐ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - TGP Melbourne
Video: Tiến Nguyễn

Hương Yêu!

Cà phê mỗi sáng thơm nồng

Ngọt ngào hai trái tim hồng Má Ba

Thêm trái tim yêu thiết tha

Ngọt ngào thi vị đậm đà hương môi

Tháng 5 con được chào đời

Thơm mùi sữa má nằm nôi ấm nồng

Say sưa vui đón nắng hồng

Cám ơn ba má trong vòng tay êm

Cho con ngày tháng bình yên

Trong tình Ba má thiêng liêng tạc lòng!

Cà phê hương vị thương yêu

Ba trái tin quyện pha đều cho nhau

Đắng bùi cùng mẹ siết bao

Tâm tình san sẻ ngọt ngào chạm môi

Hai con từ lúc nằm nôi

Đến khi vững bước đường đời lớn lên

Mẹ con luôn cận kề bên

Bao nhiêu tình ấy êm đềm .... Đẹp thay

Cảm ơn con cả lòng này

Cuối đời tình mẹ vẫn hoài trong con!

Cà phê thưởng thức trong ngày

Đến người đồng điệu miệt mài xa xôi
Cà phê cái thuở nằm nôi
Sớt chia bầu bạn với lời thân thương
Cà phê ngày mới thơm hương
Trọn tình chung mộng bước đường bên nhau
Dạt dào như biển dâng trào

Kiên trì vượt sóng ba đào chẳng ngơi
Lòng son chẳng  thể đổi vời
Cám ơn tri kỷ suốt đời khắc sâu!

 

Hình Ảnh & Thơ: Kim Oanh

16.5.2024

Đề Bình Dương Quận Phần Kiều Biên Liễu Thụ 題平陽郡汾橋 - Sầm Tham (Thịnh Đường)

Sầm Tham 岑參 (715-770) tổ tiên ở Nam Dương sau di cư tới Giang Lăng, dòng dõi của tể tướng Sầm Văn Bản 岑文本 (595-645), thi nhân đời Đường đại biểu cho thơ biên tái cùng với Cao Thích 高適. Tác phẩm có Sầm Gia Châu thi tập 岑嘉州詩集.

Nguyên tác Dịch âm

題平陽郡汾橋 Đề Bình Dương Quận Phần Kiều

邊柳樹 Biên Liễu Thụ

此地曾居住 Thử địa tằng cư trú,

今來宛似歸 Kim lai uyển tự quy.

可憐汾上柳 Khả liên Phần thượng liễu,

相見也依依 Tương kiến dã y y.

Dịch nghĩa

Vịnh cây liễu bờ sông Phần ở quận Bình Dương

Ta đã từng ở nơi này

Nên năm nay ta trở lại

Khá thương cho cây liễu trên bờ sông Phần

Lúc gặp lại ta vẫn thấy như hồi nào

(Sầm Tham từng ở Bình Dương 8-9 năm).

Dịch thơ

Vịnh Cây Liễu Bên Cầu Sông Phần Ở Quận Bình Dương

Đất ấy từng cư ngụ,

Năm nay trở lại xem.

Liễu sông Phần dễ mến,

Gặp lại vẫn y nguyên.

Con Cò

***

Vịnh Cây Liễu Sông Phần

Đây chốn ta từng ở

Trở về thăm lúc này

Khá thương Phần liễu rủ

Gặp lại vẫn không thay!

Năm xưa từng ngụ chốn này

Về thăm thỏa ước năm nay, một lần

Khá thương cây liễu sông Phần

Gặp nhau vẫn vậy, ân cần như xưa!

Lộc Bắc

***

Vịnh Cây Liễu Bên Cầu Sông Phần

Bình Dương một thuở nơi này

Nhớ nhung chốn cũ mong ngày đoàn viên

Sông Phần cội liễu niềm riêng

Khối tình son sắt nợ duyên chẳng rời.

Kim Oanh

***

Cây Liễu Bên Sông

Nơi đây ta trú nhiều ngày…

Năm nay có dịp đáo lai chốn này

Sông Phần liễu rũ thân gầy

Bao năm Em vẫn chẳng thay đổi gì

Kiều Mộng Hà

Austin.4.27.24

***

Cây Liễu Bên Bờ.

Ta từng ở chốn này,

Trở lại thăm hôm nay.

Liễu bến Phần thương mến,

Gặp nhau chẳng đổi thay.

Mỹ Ngọc

Apr. 27/2024.

***

Cây Liễu Bên Sông

Bình Dương nơi ngụ thuở xưa

Năm nay trở lại cho vừa nhớ thương

Sông Phần rủ nhánh liễu dương

Bao năm vẫn vậy vấn vương bóng hình

Thanh Vân

***

Góp ý:

Đọc bài thơ nhiều lần, BS chẳng thấy gì hấp dẫn, chỉ hơi cảm khái một chút vì Sầm về lại chốn xưa mà cảnh vật còn y như cũ, không phải như mình, nếu trở lại Sàigon thì tìm đâu ra kỷ niệm, “con đường xưa em đi “…

Y là dựa vào, bảo vệ, yêu thích, như cũ, hoặc dáng cây cối tốt tươi. Theo Nguyễn Tôn Nhan thì Y Y, chữ kép là dáng mềm mại.

Trong mây cuốn Đường thi của BS, chỉ sách của Trần Trọng Kim có bài này, được dịch theo lục bát:

Đất này trước đã ở lâu,

Năm nay trở lại khác đâu về nhà,

Khá thương cây liễu trên bờ,

Thấy nhau vẫn cứ nhởn nhơ như thường.

Sau đây là bài dịch của Bát Sách:

Ngũ ngôn:

Đất đó ta từng ở,

Năm nay lại trở về,

Khá thương cây Phần liễu,

Nhìn lại vẫn xum xuê.

Lục bát: (theo ý ÔC)

Ta từng ở tại nơi đây,

Trở về nhớ những ngày đầy ái ân,

Khá thương cây liễu sông Phần,

Nhìn nhau còn thấy dáng xuân thủa nào.

Bát Sách

***

Nguyên tác: Phiên âm:

題...柳樹-岑參 Đề...Liễu Thụ - Sầm Tham

此地曾居住 Thử địa tằng cư trú

今來宛似歸 Kim lai uyển tự quy

可憐汾上柳 Khả liên Phần thượng liễu

相見也依依 Tương kiến dã y y

Bài thơ có mộc bản trong sách:

Ngự Định Toàn Đường Thi - Thanh - Thánh Tổ Huyền Diệp `御定全唐詩-清-聖祖玄燁

Thạch Thương Lịch Đại Thi Tuyển - Minh - Tào Học Thuyên 石倉歷代詩選-明-曹學佺

Ghi chú:

Tựa đầy đủ là: Đề Bình Dương Quận Phần Kiều Biên Liễu Thụ (Tham tằng cư thử quận bát cửu niên) 題平陽郡汾橋邊柳樹 (參曽居此郡八九年)

Bình Dương: quận nay là Lâm Phần, tỉnh Sơn Tây

Phần: sông Phần, chảy qua Bình Dương, Sơn Tây, dài khoảng 716 km và là chi lưu lớn thứ hai của sông Hoàng Hà

Uyển tự: thích

Quy: trở về nhà.

Khả liên: dễ thương.

Y y: mô tả thái độ quan tâm đến cây liễu, phất phơ trong gió.

Dịch nghĩa:

Vịnh Cây Liễu Bên Cầu Sông Phần Ở Quận Bình Dương

(Tham từng sống ở quận này tám chín năm)

Ta từng sống ở đất này,

Hôm nay thích trở về thăm nơi cũ.

Cây liễu dễ thương trên bờ sông Phần,

Thấy lại cũng như hồi nào (không thay đổi).

The Willow Tree by the Fen River Bridge in Ping Yang by Cen Can

I used to live in this area,

Today I return to visit.

The likeable willow on the bank of the Fen River,

Seems not to have changed.

Dịch thơ:

Vịnh Cây Liễu Bên Cầu Sông Phần

Thể lục bát:

Trước kia từng sống nơi đây,

Về thăm chốn cũ hôm nay thỏa tình.

Liễu xưa không đổi dáng hình,

Phất phơ trong gió một mình bên sông.

Thể ngũ ngôn tứ tuyệt:

Từng sống ở nơi này,

Hôm nay viếng lại đây.

Liễu yêu đón gió mát,

Hình dáng vẫn không thay.

Phí Minh Tâm

Nữ Vương Hòa Bình - Nhạc Sĩ Hải Linh - LCĐ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - TGP Melbourne

Đại Hội Thánh Mẫu La Vang Melbourne 2013

Nhạc Sĩ: Hải Linh
Họp Ca:LCĐ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam - TGP Melbourne
Video: Tiến Nguyễn

Hành Trình Của Mẹ

Năm tôi học để Tứ bị một hình phạt vì tội phá thầy dạy môn Sử Địa, chúng tôi thay đổi đề tài thuyết trình từ "Danh Nhân Thế Giới" trở thành " Giai Nhân Thế Giới" hihihi.... Đề tài bị phạt, chúng tôi chọn " Thiên Chúa Giáo". Thế là cả toán chia nhau đi tìm tài liệu, soạn bài. Nhờ thế mà tôi cảm nhận được niềm tin từ Đấng trên cao.

Mỗi Chúa Nhật sau khi sinh hoạt Hướng Đạo xong, tôi cùng 2 cô bạn đến một chủng viện, phụ giúp các Sơ chăm sóc cho các em con lai bị bỏ rơi. Có những em bệnh tật. Từ lần đầu sợ và ái ngại....dần dần nhìn tình thương yêu trìu mến của các Sơ dành cho các em, Với lòng cảm phục. Các Sơ đã cảm hóa lòng tôi. Tôi không còn rụt rè, không ghê sợ, tôi góp một bàn tay chăm sóc lau chùi, đút cho các em ăn uống.Trong ba năm liền. Niềm vui vô bờ mỗi khi tôi đến trung tâm này, được các Sơ chỉ bảo, trò chuyện, tôi bắt đầu muốn đi tu. Nhưng Sơ luôn khuyên nhủ, con hãy cố gắng trau dồi học tập. Sau này thành công rồi tính sau. Sau năm 1975, phong trào Hướng Đạo không còn, nơi các Sơ không còn tiện để được tự do đến.

Từ những cơ duyên đó, hình ảnh Mẹ Maria đến trong tôi rất diụ hiền, bên Mẹ tôi cảm nhận sự bình yên và niềm tin tín thác. Có lần tôi nói với Má tôi" Má ơi cho con vào Đạo được không Má?
- Má nói: "Ba Má thờ cúng Ông Bà, con hãy theo ba má, khi nào các con rời khỏi vòng tay má, lúc đó con muốn theo đạo nào cũng được". Thế là tôi yên lòng, âm thầm đến bên Mẹ. Mỗi Chúa Nhật tôi đến Nhà Thờ Chính Tòa ở Vĩnh Long nghe bài giảng. Tôi cứ nhủ lòng "Dự lễ ké" cũng ấm lòng.

Tháng 5 năm 1979, tôi rời Vĩnh Long, lúc ra đi, tôi mặc bộ đồ bà ba đen, tay sách chiếc giỏ đệm có vài thang thuốc bắc để giả dạng người trong vùng đi bổ thuốc, Từ bến xe Cần Thơ đến Rạch Giá để vượt biên. Trên chuyến xe lam từ ngã 3 Lộ Tẻ đi vào Rạch Sỏi, bên cạnh tôi là anh bộ đội. Ngoài mặt tôi bình tĩnh nhưng trong bụng đánh lô tô. Chỉ biết cầu nguyện Đức Mẹ phù hộ con. Khổ một nỗi, bộ đồ đen còn làm cái nước da trắng tố cáo thêm không phải dân miệt Kiên Giang. Bỗng anh ta nói "cô hiền giống một người, tôi thấy ở chợ trời bán tôi mua, tôi cũng không biết là ai". Rồi anh ta móc trong bóp hé ra bức ảnh, tôi liếc nhìn "Mẹ Maria" tôi xanh mặt, điếng cả người, tay chân bủn rủn. Anh ta hỏi tôi ở đâu? sao đi bổ thuốc xa vậy?. Mẹ ơi, xin che chở cho con thoát nạn hôm nay.

Sau 5 lần vượt biên thất bại, tôi cũng nhanh trí trả lời. "Đi thăm bà con bệnh, bà con tôi làm ở trường tiểu Học Rạch Sỏi". Xuống xe tôi đi nhanh về trường học, anh ta cũng đi theo. Đến cổng tôi vào phòng ăn của trường, anh ta mới quay lưng đi. Tôi gặp em chồng của chị tôi, chị nấu ăn cho nhân viên, thầy cô giáo của trường. Tôi ở suốt trong căn bếp của trường cho đến chạng vạng mới cùng chị ra về.

Một buổi sớm, trời tháng 5.1979, tôi xuống bến đò Rạch Sỏi để rời Việt Nam, lần này là lần cuối cùng tôi thoát và xa nhà, mất tất cả rồi. Trên đường đi cũng gặp trục trặc nhưng tôi luôn khẩn cầu Đức Mẹ xót thương.
Sang ngày thứ nhì, tàu tôi bị 2 chiếc tàu hải tặc cướp. Một lần nữa tôi chỉ biết kêu cầu Đức Mẹ. "Mẹ ơi thương cứu tất cả nhất là những người con gái đã bị chúng bắt qua tàu của chúng, đừng để họ bị ô nhục. Mọi điều như nguyện con xin được vào Đạo". Tôi ngất đi không biết gì nữa, khi tĩnh lại, thì tất cả được thả về tàu bình an vô sự. Khó mà tin vào mắt mình, Nhưng một phép nhiệm màu đã khiến xui tàu buôn Singapore giải cứu chúng tôi.

Cuối cùng ngày 12.5.1979 tất cả người trong tàu được vào trại tị nạn Mã Lai. Con xin tạ ơn Mẹ đã luôn đồng hành bên con từ lúc khởi đầu.

Mùa Phục Sinh 1981, con được thực sự đến bên chân Mẹ với tất cả lòng cảm mến sâu xa, lòng biết ơn vô bờ bến. Mẹ đã khai sinh con một lần nữa trong đời.Mẹ đã dẫn dắt con đi. Mẹ mở mắt con nhìn đời với những điều đẹp đẽ và đầy yêu thương. Một niềm tin mãnh liệt để sống nơi đất lạ quê người.

Thời gian nối tiếp, khi đưa hai con đi lễ nhà thờ người Úc, nên mọi hiểu biết về đạo tôi không rành lắm. Chỉ biết đọc kinh và cầu nguyện, Sau khi các con trưởng thành, tôi trở lại sinh hoạt với cộng đồng công giáo Việt Nam. Tham gia vào ca đoàn, từ đó tôi được học hỏi thêm.

Năm 2017 nhân dịp kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra ở Fatima, ngày 13.5.1917.
Tôi thật bất ngờ và cũng đầy xúc động vì ngày 12.5.1979 là ngày tôi được đặt chân lên đất Mã Lai.
Hết sức linh thiêng và mầu nhiệm!Trong cuộc đời tôi gặp nhiều chông gai, nhiều gian khổ. Nhưng lúc nào tôi cũng vượt qua và sống vui sống khỏe. Phải chăng đã có Mẹ cạnh bên. Con xin cảm tạ Mẹ cho con cuộc đời mới trong xã hội không thiếu tình người.

***

Má của con ơi.
Từ khi đến Úc, hàng năm vào ngày 12. tháng 5 chính là Ngày Mother's Day. Con cũng được sống trọn vẹn tình yêu thương của hai con, từ những điều nhỏ nhặt nhất. Cũng vì chính điểm này con lại càng nhớ đến công ơn má nhiều hơn. Thương má nhiều hơn.
Má ơi! tất cả niềm hạnh phúc của con, con xin kính gửi về Má. Con tin nơi Thiên đường má hiểu lòng con. Con biết những ngõ ngách tâm hồn con má đều biết phải không má. Vì vậy mà con cố gắng sống tốt, sống tử tế để đẹp lòng má, và không phụ công ơn má đã tạo ra con.

Đêm nay khi mọi vật lắng im.
Con nghe có tiếng trong tim chuyện trò,
Như má thầm thì nho nhỏ,
Mùi hương của má lan tỏa không gian

Ôi yêu thương thật tràn đầy
Má ơi, hạnh phúc trong ngày Mother's Day!
Thương yêu Má!

Hôm nay ngày 12.5.2024 là Ngày Của Các Ba Mẹ. Con xin gom lại những hình ảnh Mẹ mà con đã gìn giữ từ bấy lâu nay, thay những cánh hoa dâng lên Mẹ. Mẹ đã vì thương con đi suốt chặng đường, đã ban cho con nhiều may mắn, yêu thương.

 

Những bức ảnh đã được ban phép và cầu nguyện. Tổng cộng 12 bức.

Ôi sao có sự trùng họp với con số 12? Phải chăng là một nhiệm mầu!
Con tạ ơn tình Mẹ, cho con được bình an cạnh Mẹ!
Con cám ơn Má, cho con nồng nàn yêu thương!
Cảm ơn những người bạn thân thương, là tri kỷ của tâm hồn!
Tất cả luôn cùng bên Mẹ qua những lưu vật quý báu và thiêng liêng này.

 1. Con bên Mẹ trong ngày rửa tội 1981 - Nhà thờ Collingwood.

 

2. Quà của Ba Mẹ đỡ đầu tặng - 1981

3. Quà tặng, khi sanh đứa con trai đầu lòng năm 1983

4. Ba Má Sang Thoại để lại - trong chuyến nghỉ hè ở Brisbane 1991

5. Chị Hai tặng trong chuyến du lịch của chị ở Lộ Đức

6 Lúc không may, chị Xuân xin Cha J.M Vanney Nguyễn Văn Ngọc cầu nguyện từ Việt Nam tặng.

7. Trong lúc khổ đau.Được lời cầu nguyện của Cha Đinh Thanh Bình

8. Món quà cho căn nhà mới từ cậu em trai Út tặng.

9. Cha Peter Dương Bá Hoạt cầu nguyện từ Giáo Phận Đài Loan tặng

10. Con may mắn nhặt được từ chồng báo cũ bên đường 

11. Những món quà từ các bạn Hường, Bình, Nguyệt mang về từ Lộ Đức.

12. Hành trình của Mẹ từ Việt Nam sang trại tị nạn đi một vòng trái đất  

sau 47 đến Úc 2023. 

Trên đường vượt biển, bức ảnh Mẹ đã bị nước biển loang màu. Nhưng đẹp thay, vết loang như hình một chiếc lá thu.

Mẹ kính yêu! Nơi con đang sống trời đang Thu Phải chăng Mẹ mang đến cho con những điều kỳ diệu!

Tạ ơn Đức Mẹ vô vàn

Chở che dìu dắt song hàng bước đi

Vượt bao sóng gió hiểm nguy

Đoàn con gắng sức kiên trì chẳng ngơi

Hành trình của Mẹ nhớ đời

Tháng Năm kính Mẹ với lời cầu kinh

Xin Mẹ thương xót nhậm tình

Quỳ bên chân Mẹ sấp mình tạ ơn

 Amen!

Kim Oanh
Melbourne Ngày Nhớ Ơn Mẹ 12.5.2024

Trăn Trở Thu!

Suối êm ru róc ra róc rách....

Cuộn theo dòng từng mạch gọi tên

Người về chăng... còn nhớ hay quên

Mùa thu vắng buồn tênh thổn thức

Những tưởng âm vang từ bờ vực

Tiếng yêu từ lòng ngực nhói đau

Lá đồng tâm lao xao than thở

Vàng suốt mùa trăn trở rụng rơi...

Thơ & Ảnh: Kim Oanh

Melb. một chiều thu 5.2024

Lối Thu Xưa...

  

 (Thu Melbourne 2023)

Lối Thu Xưa... 

Một mùa thu cũ vẫn đây
Tìm trong nỗi nhớ đong đầy hương xưa
Công viên lá đổ chợt vừa
Gọi mùa vàng chín lòng chưa quên người...

Kim Oanh
***

Cố quên sao mãi nhớ người
Mỗi mùa thay lá mưa rơi buồn buồn
Hương xưa còn thoảng thơm hương
Cành thu vàng lá ngàn thương nhớ người!

Yên Dạ Thảo

Gối Mộng Mơ Trăng! - Hỏi Trăng

 

Gối Mộng Mơ Trăng!

Đêm đã dần tàn sao trăng còn thức
Rón rén ghé gần khung cửa nhỏ to
“Gối mộng ơi, để thân lạnh co ro
Coi chừng cảm trăng lo không yên giấc”

Gối mộng chợt giật mình.. Ồ là thật!
“Khẽ khàng cười ...Bởi ngủ gật quên thôi
Cám ơn trăng đêm đã khuya lắm rồi
Ngủ ngon nhé kẽo hao tâm tội lắm!”

Chênh lệch thời gian giao hòa chầm chậm
Tỉnh giấc nồng còn âm ỉ trong tim
Một ngọt ngào một nhơ nhớ lắng im
Trời hừng sáng đắm chìm lòng thổn thức

Trăng ơi! Có phải chăng là sự thật?!
Cho suốt đời Trăng Mộng mãi trong mơ
Được nghe trăng thì thầm tiếng hẹn chờ
Để gối mộng khép hờ khung cửa sổ!

Kim Oanh
5.4.2024

***
Hỏi Trăng

Trăng khuya treo ở đầu cành
Gió đưa trăng rớt vào mành vải thưa
Em đang say giấc ngủ mơ
Ngờ đâu trăng lén hôn bờ môi xinh
Gió ơi vì gió vô tình
Em đây xấu hổ với trăng mất rồi
Trăng cười bay cao chơi vơi
Lòng em vương vấn bồi nhớ ơi
Hỏi trăng còn xuống nữa thôi
Để em thay áo lụa ngồi đợi trăng

Vương Việt Chỉnh

 12-4-2024

Tan Giấc Mơ Hoa

 

Nhớ mỗi bận mùa về mang anh đến
Điệu đàng em cài tóc đóa hoa cam
Thơm tho anh thầm bảo hương lưu luyến
Ví màu hoa da em trắng mịn màng

Vạn vật bừng lên chim muông vang hót
Tay trong tay từng bước dưới mưa phùn
Trở lại lớp cùng nhìn vào ô cửa
Đôi học trò mơ ước thỏa hoài mong

Thương bàn ghế gần nhau trong li tấc
Giấy học trò mực tím tỏ lời yêu
Thư không tem êm đềm nhờ diều gió
Đáp vào cặp em mỗi buổi tan chiều

Chiếc xe đạp đèo nhau qua phố rộng
Ve ơi sao vội gióng tiếng ru buồn
Hè đành đoạn chia ly hai lối mộng
Để phượng hồng theo gió lộng tàn vương

Khoảng trời son nhiểu nhương trong cơn lốc
Biết bao giờ ta ngược dốc trở về
Anh biết hoa đời nhiêu khê héo rụng
Mỏi mòn chờ bên đèn lụn canh khuya!

Kim Oanh

Người Ở Đâu Đêm Nay? - Sáng Tác: Nguyễn Văn Thành - Tiếng Hát: An Minh

Sáng Tác: Nguyễn Văn Thành
Tiếng Hát: An Minh

Cửu Nhật (Kim Triêu Bả Tửu Phục Trù Trướng) 九日 (今朝把酒復惆悵) - Vi Ứng Vật (Trung Đường)

Vi Ứng Vật 韋應物 (737-792) tự Nghĩa Bác 義博, người Đỗ Lăng, Kinh Triệu, lúc đầu làm Tam vệ lang cho Đường Huyền Tông (712-755), về sau chịu khó đọc sách, đến đời Đức Tông (780-804) làm quan thứ sử Tô Châu có nhiều thiện chính. Ông tính cao khiết, thích đốt hương ngồi một mình. Ông cùng Lưu Trường Khanh được người đương thời gọi là 2 thi nhân đại tự nhiên. Thi tập của ông gồm 10 quyển.

Nguyên bản Dịch âm

九日 (今朝把酒復惆悵) Cửu Nhật (Kim Triêu Bả Tửu Phục Trù Trướng)

今朝把酒復惆悵 Kim triêu bả tửu phục trù trướng,

憶在杜陵田舍時 Ức tại Đỗ Lăng điền xá thì.

明年九日知何處 Minh niên cửu nhật tri hà xứ,

世難還家未有期 Thế nạn hoàn gia vị hữu kỳ.

Chú giải:

Đỗ Lăng: Đất ở đông nam thành Trường An, quê quán của tác giả.

Thế nạn: Năm 783 đời Đường Đức Tông, quan tiết độ sứ Kính Nguyên là Diêu

Lệnh Ngôn làm phản, cử binh đánh chiếm Trường An. Vua phải chạy sang

Phụng Thiên cách Trường An hơn trăm dặm lánh nạn. Tác giả lúc này đang làm

thứ sử Trừ Châu (nay là huyện Trừ, tỉnh An Huy) và làm bài thơ này.

Dịch nghĩa:

Mồng chín (Sáng nay nâng chén lại thấy sầu)

Sáng nay nâng chén rượu lại thấy sầu,

Nhớ khi xưa ở điền xá Đỗ Lăng.

Ngày này năm sau không biết sẽ ở nơi nào,

Thời loạn chưa biết ngày nào mới về nhà.

(Cửu nhật: tiết trùng cửu, hay trùng dương, ngày 9-9).

Dịch thơ:

Mồng Chín (Sáng Nay Nâng Chén Lại Thấy Sầu)

Sáng nay nâng chén lại thấy sầu,

Chẳng nhớ Đỗ lăng điền xá sao!

Năm sau tháng chín nơi nào ở?

Thời loạn hồi hương chả chắc đâu.

Lời bàn:

Thơ của Vi Ứng Vật hầu hết đều giản dị sáng sủa. Ngay cả thất ngôn tứ tuyệt ông cũng không dùng điển (thường thì với số chữ rất hạn chế của thơ thất ngôn tứ tuyệt, các tác giả khác hay dùng điển để tiết kiệm lời). Với bài thơ này ông gói ghém tâm sự của mình trong 28 chữ rất bình dị. Tâm sự của ông như sau: đã lâu lắm mình chưa về thăm quê cũ ở Đỗ Lăng. Hôm nay là ngày trùng cửu (mùng 9 tháng 9), mình định về nhưng vì có giặc nên về không được. Thôi chờ đến ngày trùng cửu sang năm sẽ về… Nhưng trong thời loạn ly thì tính trước sao được? Vậy thì sang năm cũng chưa chắc về được… Nâng chén rượu mà uống chẳng vô…

Rất mộc mạc. Rất tự nhiên. Rất cảm động.

Tái bút:

Tâm trạng của Vi Ứng Vật giống tâm trạng của những Việt kiều cao niên đang sống lưu vong khắp thế giới: Năm nào tới ngày 30 tháng Tư cũng buồn thối ruột; đã gần nửa thế kỷ không dám nghĩ tới việc về sống tại quê hương; năm nay định về nhưng tình hình vẫn chưa ổn; thôi chờ sang năm xem sao. Nhưng

sang năm chắc gì tình hình sẽ ổn và chắc gì mình còn sống. Nâng chén rượu mà nuốt không trôi.

Riêng ÔC, vừa quá tuổi 90 được 1 tháng (sinh ngày 29-3-1934), cảm kích làm thêm 6 câu lục bát này:

Tình Non Nước 

Ai làm Non Nước chia ly,
Để Non xa Nước Nước thì quên Non.
Nước Non phận chẳng vuông tròn,
Non côi xót Nước Nước còn chênh vênh.
Rời Non Nước đổ xuống ghềnh,
Non ôm hận Nước Nước đành phụ Non.

Con Cò

***

Các Bài Dịch Khác:

Nâng Chén Sầu!

Nâng chén sầu lòng sáng sớm nay
Đỗ Lăng quê cũ nhớ đong đầy
Năm sau mùng chín nơi nào rõ?
Loạn lạc hồi hương khó định ngày!

Kim Oanh
Melb. 30.4.2024

***

***

Trùng Dương

Sáng nay nâng chén buồn tê tái
Nhà cũ Đỗ Lăng cách biệt lâu
Mồng chín sang năm đâu chốn nghỉ
Về quê thời loạn biết khi nào?

Lộc Bắc

***

Mồng Chín

Âu sầu chuốc chén lúc ban mai,
Nhớ Đỗ Lăng nhà đất chốn này.
Mồng chín năm sau đâu chỗ ngụ,
Về quê loạn lạc biết đâu ngày.

Mỹ Ngọc
Apr. 20/2024.

***

Ngày Trùng Cửu

Nhấp rượu hôm nay sầu có bay?
Đỗ Lăng vời vợi đã bao ngày
Về đâu Trùng Cửu mùa thu tới!
Loạn lạc nhớ nhà… há hẹn mai

Kiều Mộng Hà

Austin.4.21.24

***
Ngày Mồng Chín

Lòng buồn nâng rượu dạ bùi ngùi
Nhớ cảnh Đỗ Lăng xa hắt hiu
Trùng Cửu năm sau lưu lạc chốn?
Mơ về quê cũ ngập niềm vui

Thanh Vân

***

Bài Cảm Tác:

Một sống, hai chết tìm tự do
Xứ người tị nạn vẫn sầu lo
Dù nhà yên ổn, sinh hoạt tốt
Đất nước quê hương vẫn quanh co

Đồ Cóc

***

Cửu Nhật, Cửu Nguyệt, hay tiết Trùng Cửu, Trùng Dương là một huyền thoại của Trung Hoa từ đời Hậu Hán: Hoàng Cảnh học phép tiên với Phí Trường Phòng trong nhiều năm. Một hôm, Phòng nói với Cảnh “ ngày 9 tháng 9 sắp tới, gia đình nhà ngươi phải gặp tai nạn. Vậy hôm đó, ngươi nên đem cả nhà lên núi cao, mang cành thù du, uống rượu hoa cúc, tối mới trở về.” Cảnh theo lời thầy, khi về nhà thì thấy gà, vịt, heo, chó đều chết cả. Từ đó người Hoa có lệ, vào tiết Trùng Dương thì lên núi tránh nạn.

Đường Thi có nhiều bài về đề tài này, như Cửu Nhật, Cửu Nguyệt Ức Sơn Đông Huynh Đệ của Vương Duy, Cửu Nhật của Đỗ Phủ, và bài của Vi Ứng Vật kỳ này. Anh Giám cho rằng bài thơ của Vi không dính dáng gì tới loạn lạc thời Đường Đức Tông. Thật ra, thời đó, từ năm 781 tới 785, có loạn Tứ Trấn, mà loạn của Lý Hy Liệt là dữ dội nhất. Tôi nghĩ, Vi làm bài thơ vào tiết Trùng Dương, chỉ để than thân mà thôi, không hẳn có ý ám chỉ loạn của Lý, vì còn loạn của 3 trấn nữa, tất cả trong vòng 4 năm.

Lời bàn của ÔC làm BS vô cùng cảm khái… thôi thì anh em mình sẽ như cụ Tôn Thất Thuyết, một ngày nào đó:

Nhất đán hương hồn quy Tượng Quận,

Bách niên tàn cốt ký Long Châu.

Đây là bản dịch của BS:

Ngày Mùng Chín

Sáng nay uống rượu lại thấy sầu,

Nhà ruộng Đỗ Lăng nhớ đã lâu,

Năm sau ngày chín lưu lạc nữa,

Thời loạn, ngày về ai biết đâu.

Bát Sách.

(ngày 22/04/2024)

***

Nguyên tác:        Phiên âm:
九日-韋應物       Cửu Nhật – Vi Ứng Vật
今朝把酒復惆悵 Kim triêu bả tửu phục trù trướng,
憶在杜陵田舍時 Ức tại Đỗ Lăng điền xá thì.
明年九日知何處 Minh niên cửu nhật tri hà xứ,
世難還家未有期 Thế nạn hoàn gia vị hữu kỳ.

 Vi Tô Châu Tập - Đường - Vi Ứng Vật 韋蘇州集-唐-韋應物
 Vạn Thủ Đường Nhân Tuyệt Cú - Tống - Hồng Mại 萬首唐人絕句-宋-
洪邁
 Thạch Thương Lịch Đại Thi Tuyển - Minh - Tào Học Thuyên 石倉歷代
詩選-明-曹學佺
 Ngự Định Toàn Đường Thi - Thanh - Thánh Tổ Huyền Diệp 御定全唐
詩-清-聖祖玄燁

Ghi chú:

Cửu nhật: ngày 9 tháng 9 còn gọi là ngày Trùng Cửu hay Tết Trùng Dương.

Hai số 9 (cửu cửu) ý nghĩa sống lâu. Vào ngày này người Trung Hoa xưa thường lên nơi cao, mang heo rượu cúc và lá hoặc hột thù du để được may mắn.

Đỗ Lăng: từ trước năm 65, thời Tây Hán, huyện Đỗ Lăng ở Tây An, Thiểm Tây, quê hương của thi nhân

thế nạn: Vi Ứng Vật là quan nhà Đường. Lúc trẻ, ông từng làm thứ sử Giang Châu, rồi Tô Châu nên được gọi Vi Giang Châu và Vi Tô Châu. Đang làm thứ sử Trừ Châu, An Huy, năm 783 ông viết bài thơ trong quan điểm của triều đình, có lẽ khác suy nghĩ của người dân. Vì chiến tranh, vua phải tạm thời di tản, bỏ Trường An chạy qua Phụng Thiên cách hơn 100 dặm, quan không được rời nhiệm sở về thăm quê hương, nói tóm không được vui hưởng Tết Trùng Cửu.

Dịch nghĩa:
Ngày 9 (Năm 783)

Hôm nay thấy buồn khi nâng chén rượu,
Nhớ lại lúc trước khi sống ở nông trại Đỗ Lăng.
Tôi biết sẽ đi đâu vào ngày 9 năm tới,
Thời loạn lạc không biết lúc nào được về nhà.

Dịch thơ:
Ngày Trùng Cửu

Nâng chén hôm nay chỉ thấy sầu,
Đỗ Lăng ngày ấy đã bao lâu.
Năm sau Trùng Cửu dù toan liệu,
Thời loạn thăm nhà chắc được đâu.

九日-韋應物 The Nineth by Wei Ying Wu

今朝把酒復惆悵 I felt sad when lifting the cup of wine today,
憶在杜陵田舍時 Recalling the time living at Du Ling farmhouse.
明年九日知何處 I know where to go next year on Double Nine Festival,
世難還家未有期 In trouble time, you can not be certain when you can visit

Viết thêm:

Năm 785, Vi Ứng Vật có làm một bài Cửu Nhật khác, 5 chữ 4 câu. Tình thần bài thơ này không còn bi quan “thế nạn” như trong bài 7 chữ 4 câu trước đây. Ông không còn quan tâm đến thời tiết, không biết hoa cúc nở tháng 9, không còn nhớ nhà, bận rộn có nhiều quý khách thăm viếng nhờ mới được thăng chức thái thú Ngô Quận, nay là thành phố Tô Châu, Giang Tô.

九日 Cửu Nhật Ngày 9 (năm 785)

一爲吳郡守 Nhất vi Ngô quận thủ Thái thú quận Ngô ta,
不覺菊花開 Bất giác cúc hoa khai Không hay cúc nở hoa.
始有故園思 Thủy hữu cố viên tư Quá nhiều khách viếng tụng,
且喜衆賓來 Thả hỷ chúng tân lai Giờ có nhớ quê nhà.*

*Người dịch hoán chuyển 2 câu 3 và 4 để giữ vận.

Phí Minh Tâm 

 ***

Góp Ý:

Viết về ngày Cửu nhật:

九日=cửu nhật là một lối gọi 重陽節九日=trùng dương tiết, hay tiết trùng cửu, khi người Tàu ngày xưa có tâp tục leo núi, đeo nhánh sơn thù du và uống rượu cúc để ngừa tai họa. Ngày này cũng là dịp du hí cuối cùng trong năm trước mùa đông. Vi Ứng Vật làm bài thơ trong ngày Trùng Cửu nhưng không nói gì đến chuyện leo núi hay uống rượu cúc mà lại than vì thế nạn!

Vi Ứng Vật làm thứ sử thời Đường Đức Tông. Sáu năm đầu thời Đức Tông luôn luôn loạn lạc vì các phiên trấn thay nhau, hay hùa nhau, nổi loạn. Tháng 8 năm Kính Nguyên thứ tư (783), tiết độ sứ Lý Hi Liệt tấn công Tương Thành, tháng 9 Đức Tông sai tiết độ sứ Diêu Lệnh Ngôn phản công. Diêu đem 5000 quân vào Trường An trong mùa đông giá lạnh; lính đói thay vì được thưởng nên nổi loạn. Những biến cố này xảy ra sau tiết Trùng Củu và không có liên hệ gì với bài thơ Cửu Nhật.

Huỳnh Kim Giám

Sài Gòn, Ngày Dài Nhất- Nhạc Sĩ: Nhiều Tác Giả - Ca Sĩ: Nhiểu Ca Sĩ

Album: Làng Văn 60

Sài Gòn, Ngày Dài Nhất... 

Ca Sĩ: Lệ Thu, Khánh Ly, Sĩ Phú và nhiều danh ca Tác Giả: Nhiều nhạc sĩ ©1988 published by Lang Van Inc. under license 

Danh sách bài hát: 

Lời Dẫn - Dạ Lan 03:07 

1. Khi Xa Sài Gòn (Lê Uyên Phương) - Lê Uyên Phương 10:32 

2. Người Di Tản Buồn (Nam Lộc) - Ngọc Trọng 17:42 

3. Hát Cho Người Ra Đi (Ngô Thụy Miên) - Duy Quang 25:40 

4. Sài Gòn Còn Đó Nỗi Buồn (Ngô Thụy Miên) - Lệ Thu 31:43 

5. Áo Lụa Hà Đông (Ngô Thụy Miên - Nguyên Sa) - Elvis Phương 37:26 

6. Nắng Paris, Nắng Sài Gòn (Ngô Thụy Miên) - Sĩ Phú 43:58 

7. Sài Gòn Niềm Nhớ Không Tên (Nguyễn Đình Toàn) - Lưu Hồng 49:56 

8. Cho Một Thành Phố Mất Tên (Phạm Đình Chương - Hoàng Ngọc Ẩn) - Hải Lý 55:59 

9. Sài Gòn Ơi Ta Sẽ Về (Trần Lãng Minh) - Khánh Ly 1:00:54 

Lời Tạm Biệt - Dạ Lan